Connect with us

Beslenme ve Diyet

Yeme bozukluğu hakkında bilmeniz gerekenler

Yeme bozukluğu yeme alışkanlıklarının aşırılıklarına dayanan tedavi edilmesi gereken psikiyatrik bir rahatsızlıktır. Bulimia, anoreksiya nervoza ve tıkınırcasına yeme bozukluğu gibi farklı türleri vardır. Yeme bozuklukları kadınlarda erkeklere göre on kat daha fazla görülür.

Yeme Bozukluğu Tanısı Nasıl Koyulur?

Yeme bozukluğu olan birisinin bu rahatsızlığının tanısının konabilmesi için hangi yolların izleneceğine bakalım. Kişinin yeme alışkanlıklardaki aşırılıklar ve ani değişimlere bağlı olarak, psikiyatr ve iç hastalıkları bölümü doktorları kontrolünde yeme bozukluğundan şüphelenilen kişinin vücut kitle endeksine bakılarak yeme bozukluğunun çeşidi saptanmaya, yeme bozukluğu tanısı konmaya çalışılır. Aslındayeme bozukluğu tanısı nasıl koyulursorusuna net bir cevap olmasa da dışarıdan dahi belli olan bu anormallik detaylı takiplerle anlaşılabilir.

Yeme Bozukluğu Çeşitleri Nelerdir?

Vücut kitle endeksine göre bu endeksin düşüklüğü, normalliği ve yüksekliği durumunun tespitinin ardından belli bir kanıya varılan yeme bozukluğu bulunan kişinin bu rahatsızlığın hangi türünü içselleştirerek psikolojisinin yansıması olduğuna bakılabilir. Aşağıdayeme bozukluğu çeşitleri nelerdirsıralayarak kısa kısa açıklamalara yer vereceğiz.

Advertisement

Anoreksiya Nervoza:Yeme bozukluğu çeşitlerinden en yaygın olanı anoreksiya nervozadır. Bu çeşitte yeme bozukluğu olan kişi kilo almaktan, ağırlaşmaktan, şişman olmaktan korkarak kilo almamaya dayalı beslenmeye yönelmeyi alışkanlık haline getirir. Bu davranışının sonucunda kilo kaybetse de yeni kilosunu kavrayamaz ve devamlı çıkmaz bir döngüde aynı psikolojik hislerle kilo kaybetme isteği ile eylemlerine devam eder. Hep daha zayıf bir bedene sahip olmak ister, beden algısı zaman içinde bozulur. Kadınlarda adet döngüsü kesilir.

Bulimia Nervoza:Bu yeme bozukluğu çeşidini okuduğunuzdayeme bozukluğu nedir ve neden tehlikelidir daha net anlaşılacaktır. Bulimia Nervoza yeme bozukluğunda kişi kontrolsüz ve ölçüsüzce çok yiyerek tıkanırcasına fazla gıda tüketir. Bu durumun ardından kişi bu kontrolsüz yeme ile aldığı kiloları yine aşırı bir şekilde spor yaparak hunharca enerji kaybetme isteğiyle kendini harap edercesine yorar, telafi etmeye çalışır. Bu karmaşık durum bu yeme bozukluğunun genel olarak durumunu ifade eder. Fiziksel görünüme baktığımızda hastanın beden kitle indeksi yaş ve cinsiyet ile uyumlu veya normal değerin biraz üzerindedir.

Geviş Getirme (Geri Çıkarma) Bozukluğu:Yeme bozukluğu türlerinden geri çıkarma yeme bozukluğu, normal bir yemek yeme rutini bulunan kişinin yediklerini geri çıkarmayı alışkanlık haline getirerek kimi zamanda çıkardıklarını ağzında dolaştırarak adeta geviş getirme eylemini huy edinmesi halidir.

Kısıtlı Yiyecek Alımı (Kaçıngan) Bozukluğu:Kendini yemeden içmeden kesen bireylerin belli bir süre sonra dışarıdan yardım yoluyla beslenme kısıtlı yiyecek alımına dönme durumudur. Bu hal bireyi sosyal hayattan kaçıngan bir ruh haline sürükleyerek buhranını artırır.

Pika Yeme Bozukluğu:Daha çok çocuk yaşlarda görülebilen bu rahatsızlık, kişinin beslenme alışkanlığını herhangi bir enerji değeri olmayan, faydası bulunmayan hatta gıda dahi denmeyecek kağıt gibi sabun gibi ya da saç ve kıl gibi yenemeyecek diyebileceğimiz şeyleri tüketmesidir. Pika yeme bozukluğu olan bireylerin iyi takip edilip fütursuzca ne yediğinin önemi kalmadığı durumlarda vücuduna zarar verebilecek maddeleri yemelerinin önüne geçilmelidir.

Advertisement

Tıkınırcasına Yeme Bozukluğu: Hiç açlık hissetmiyorken bile olağandan fazla yemek yeme rahatsızlığı olarak tanımlanabilir. Belli bir zaman diliminde gözlemlenebilen sıklıklarda tekrar eden bu durum kişinin durumunu fark edip utanmasıyla psikolojik olarak çöküşe sürüklenmesine ama tekrar aynı sürece girerek aşırı yeme hissiyle ani kilo almalara bunun tetiklediği rahatsızlıkları yaşamasına neden olabilir. Tıkınırcasına yeme bozukluğu olan kişiler doyma hissinden bağımsız sadece yemek yeme eyleminin alışkanlığıyla psikolojik olarak sadece yerler.

Yeme Bozukluğunun Tetiklediği Hastalıklar

Yeme bozukluğunun iki farklı uç noktası olan aşırı yeme ve hiç yememe durumlarının sebepleri psikolojik olsa da sonuçları vücuttaki etkileriyle farklı hastalıkları ortaya çıkarabilir.

-Çok aşırı yemek yiyen çeşitlerde ortaya çıkabilecek rahatsızlıklar, aşırı kiloyla beraber tansiyon ve şeker hastalıklarının yanı sıra eklem ağrısına sebep olabilir.

-Bağışıklık sistemi zayıflar, savunma hücreleri azalır.

Advertisement

-Yeme bozukluğunun tetiklediği hastalıklaraz yiyenlerde ise kas kayıpları, saç dökülmesi ve güç kaybı gibi vitaminsizlikten doğan durumları ortaya çıkarabilir.

-Kusmaya bağlı yemek borusunda hasarlar meydana gelmektedir. Diş minesinde erimeler ve diş çürükleri oluşabilir.

-Kadınlarda menstrual düzensizlik sık görülür.

Yeme Bozukluğu Tedavisi

Yeme bozukluğu rahatsızlığı bulunanların tedavi edilmesi, bu durumda bulunan kişinin aşırı yeme davranışları nedeniyle hem göreceği fiziki sıkıntıların önüne geçebilmek hem de toplumdan dışlanmaması adına önem taşımaktadır.Yeme bozukluğu tedavisirahatsızlığının farkında olan kişilerle daha rahat ilerlenebilmektedir.

Advertisement

Bu rahatsızlığın tedavisinde öncelikle yeme bozukluğu olan kişinin durumunu kabul etmesini sağlayarak başlanması gerekir, kişi ile inatlaşarak zoraki bir tedavi sürecinden kaçınılmalıdır. Yeme bozukluğu olan kişiyle rahatsızlığın boyutu ve tedaviye başlama zamanı dikkate alınarak tedavi protokolü hazırlanır. Farklı terapi yaklaşımları ve gerekli durumlarda ilaç desteği ile tedavi edilir.

Bilişsel davranışçı terapi en faydalı olan yaklaşımlardan biridir. Hastanın işlevsiz ve gerçeğe uygun olmayan inançları ve davranışlar üzerine çalışılır. İhtiyaç halinde aile ve yakınlarının dahil edileceği seanslarla beslenme alışkanlıklarının sağlıklı düzeye evrilmesine destek olunarak yönlendirmeler yapılır. Birey sağlıklı beslenme rutini kazandığında ve ideal kilosuna ulaştığında tedavi sonlandırılır. Ayakta tedaviye uygun olmayan hastalar için hastaneye yatış tavsiye edilir.

Rumico

Beslenme ve Diyet

Taze fasulye öyle değil, böyle yapılır! Lezzetini 2 kat artıran ‘buz’ püf noktası

Türk sofralarının vazgeçilmezi taze fasulye birçok çeşidiyle ana yemekler arasında başı çekiyor. Doğru yöntemler sayesinde taze fasulyenin lezzetini ikiye katlamak mümkün. İşte yapmanız gerekenler. Rumico

Devamını Oku

Beslenme ve Diyet

Tüm zamanların en iyi ilacı! Canan Karatay hastalıksavar tarhana tarifini verdi

Kış hazırlıklarının başında gelen tarhana, soğuk havalarda en çok tercih edilenler arasında. Prof. Dr. Canan Karatay bir hastalık düşmanı olan tarhananın en lezzetli ve sağlıklı tarifini paylaştı. Rumico

Devamını Oku

Beslenme ve Diyet

Lokum gibi yaprak sarması tarifi: Pişirirken asla dağılmıyor ve lezzeti artıyor

Zeytinyağlı yaprak sarması hem lezzetli hem de maharetli bir yemek. Sofraların göz bebeği olan yaprak sarmasının iç harcı sarış şekli ve pişirmesi oldukça zor. Bizlerde sizin için lokum gibi yaprak sarmasının tarifini paylaştık. Bu tarif ile sarmanız asla dağılmıyor ve lezzeti artıyor. İşte detaylar…

Lokum gibi yaprak sarması için en önemli püf nokta maden suyu. Maden suyu yaprak sarmasının hem lokum gibi olmasını sağlıyor hem de lezzetine lezzet katıyor. İşte en güzel yaprak sarması tarifi…

YUMUŞAMASINA YARDIMCI OLUYOR

Maden suyu ile pişirilen yaprak sarması, geleneksel bir tariftir ve lezzetiyle dikkat çeker. İşte bu tarif için gereken malzemeler ve adımlar:

Malzemeler:

Advertisement
  • Taze asma yaprağı (yaklaşık 40-50 yaprak)
  • 1 su bardağı pirinç
  • 1 büyük soğan (ince doğranmış)
  • 2 yemek kaşığı zeytinyağı veya sıvı yağ
  • 1 yemek kaşığı domates salçası
  • 1 yemek kaşığı biber salçası (isteğe bağlı)
  • 1 tatlı kaşığı tuz
  • 1/2 tatlı kaşığı karabiber
  • 1/2 tatlı kaşığı pul biber (isteğe bağlı)
  • 2 su bardağı sıcak su
  • 1 su bardağı maden suyu
  • Limon dilimleri (isteğe bağlı)
  • Yoğurt (servis için)

Yapılışı:

  • Asma yapraklarını temizlemek için, tuzlu su ile iyice yıkayın ve üzerlerindeki damarları çıkarın. Ardından yaprakları kaynar suda 2-3 dakika kadar haşlayın. Haşlama işlemi, yaprakların yumuşamasını sağlar. Daha sonra yaprakları süzün ve soğumalarını bekleyin.
  • Pirinci bol suyla yıkayın ve süzün.
  • Geniş bir tavada zeytinyağını ısıtın. İnce doğranmış soğanı ekleyin ve pembeleşene kadar kavurun.
  • Kavrulan soğana pirinci ekleyin ve pirinçler şeffaflaşana kadar karıştırarak kavurun.
  • Domates salçasını ve biber salçasını ekleyin (varsa) ve birkaç dakika daha kavurun.
  • Tuz, karabiber ve pul biberi (varsa) ekleyin, karıştırın.
  • Hazırladığınız iç harcı ocaktan alın ve soğumaya bırakın.
  • Her bir asma yaprağının alt kısmına, iç harçtan bir miktar koyun. Yaprakları sarmak için kenarları içe doğru katlayın ve rulo şeklinde sarın.
  • Dibi kalın bir tencereye sarmaları dizin. Üzerine limon dilimleri serpiştirebilirsiniz.
  • Sıcak suyu ve maden suyunu ekleyin. Sarmaların üzerini hafifçe bastırarak sıkıca kapatın.
  • Tencerenin kapağını kapatın ve orta ateşte sarmalar pişene kadar yaklaşık 40-45 dakika kadar pişirin. Suyunu çekene kadar pişirme süresini uzatın.
  • Sarmalar piştikten sonra ocağın altını kapatın ve tencerenin kapağını açmadan sarmaların ılıması için bekletin.
  • Servis yapmadan önce yaprak sarmaları soğumaya bırakın. Soğuduktan sonra üzerine yoğurt ekleyerek servis yapabilirsiniz.

Afiyet olsun!

Yapılan bu hata adeta zehir saçıyor! Buzluktaki eti bu yöntemle hızlı ve sağlıklı şekilde çözdürün
Misafirlere tarif sorduran börek: Kabaktan börek olur mu demeyin? Kabaklı dilim börek tarifi
Sütle biber birleşirse ne olur? Damak çatlatan sütlü biber kavurma tarifi…

Rumico

Devamını Oku

Trendler